ADALAR İLÇESİ STRATEJİ BELGESİ VE KORUMA AMAÇLI NİP

BÜYÜKADA – TASLAK NAZIM PLAN DEĞERLENDİRME TOPLANTISI

 BÜYÜKADA TOPLANTININ TARİHİ VE YERİ

21.05.2021– Çevrimiçi

TOPLANTININ AMACI VE KONUSU

Büyükada özelinde Taslak Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve Strateji Belgesi -2. Taslak üzerine tartışmaların yürütülmesi, soruların cevaplanması.

TOPLANTIYA KATILANLAR

İBB Şehir Planlama Müdürü: Fatih Doğan

İBB Şehir Planlama Müdürlüğü: Serkan Baş, Filiz Deveci, Sema Reyhan, Miray Özkan, Gözde Ağartan Ünaldı, Sibel Dündar Doğan, Onur Kınacı, Seyhan Özçelik

İBB Çevre Koruma Şube Müdürlüğü: Funda Ataş

İBB Ulaşım Planlama Müdürlüğü Bisiklet Şefliği: Furkan Doğan

Adalar Belediyesi: Sumru Süslü, Günseli Meriç

Toplantıda Söz Alanlar: Cansal Hiçyılmaz, Betül Tanbay, İskender Özturanlı, Zeynep Alpar, Korhan Gümüş, Zekiye Kürkçü, Emel Danismend, İzel Levi Coşkun, Derya Tolgay, Haymi Behar, Kadir Bayındır, Funda Ataş, Nur Çakmak, Özlem Yuzak, Furkan Doğan

Sibel Dündar Doğan-İBB Şehir Planlama Müdürlüğü Katılım Koordinatörlüğü

• Strateji Belgesinin ilk taslağının aralık ayında paylaşıldığını, geri dönüşler doğrultusunda belgenin revize edildiğini ve ikinci Taslağın 17 Mayıs tarihinde internet sitesinde yayınlandığını aktarmıştır.
• 18 Mayıs tarihinde Şehir Planlama Müdürlüğü YouTube kanalı üzerinden Adalar İlçesi Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı Taslağı sunumunun yayınlandığını, böylelikle toplantıda üzerine tartışmak için daha çok vakit ayırmayı hedeflediklerini söylemiştir.
• Strateji Belgesi ve Koruma Amaçlı Nazım İmar Planın haziran ayında İBB Meclisine iletileceğini belirtmiştir.

Fatih Doğan-İBB Şehir Planlama Müdürü

• Adaların değer verdikleri, ihtimam gösterdikleri bir ilçe olduğunu ifade etmiştir.
• Eşsiz bir kültürel birikimi, doğal çeşitliliği olduğunu ve bunu “adalar ekosistemi” olarak adlandırdıklarını belirtmiştir.
• Adalar ekosistemini tüm bileşenleri ile yaşatmanın en büyük hedefleri olduğunu, birlikte yaşama kültürünü tescillemek istediklerini dile getirmiştir.
• Strateji Belgesi üretim sürecinde oluşturdukları vizyon, ilke ve stratejiler doğrultusunda temel yaklaşımın belirlendiğini; geleceğe dönük kestirimler yapıldığını; koruma ve kullanmaya ilişkin hem genel hem ada bazlı özel kararların geliştirildiğini aktarmıştır.
• Yakın zamanda Adalar Koordinatörlüğü’nün kurulduğunu ve burada çeşitli birimlerin yer aldığını; önümüzdeki dönemde daha aktif olacağını belirtmiştir. Adalar Koordinatörlüğü’nün Strateji Belgesi ve Koruma Amaçlı Nazım İmar Planının izleme sürecini yürütmesini hedeflediklerini ifade etmiştir.
• Büyükada Taş Mektep binasında bir Ada Enstitüsü kurulmasının hedeflendiğini, burada atölyelerin gerçekleştirileceğini, araştırma birimlerinin yer alacağını; şu anda model geliştirme sürecinin devam ettiğini aktarmıştır. Nazım imar planı çalışmasından sonra toplantılar, görüşmeler yapıp bu modeli katılımcı bir şekilde geliştirmek istediklerini ifade etmiştir.
• Adaların %70’inin doğal sit alanı olduğunu; mevzuat ve kurul kararları doğrultusunda sit alanlarında kararlarının şekillendiğini belirtmiştir.
• Orman kadastrosundan gelen sınırların olduğu gibi planda gösterildiğini; 1.derece doğal sit alanlarında yapılaşmaya müsaade eden herhangi bir karar getirmediklerini, 2. derece doğal sit alanlarında bazı ihtiyaç duyulan donatı alanlarının önerildiğini; 3. derece doğal sit alanlarında ise kısmen yapılaşmanın olduğunu, donatı ve sosyal altyapı alanlarının belirlendiğini aktarmıştır.
• Kıyı alanlarının kamunun kullanımına açık şekilde tanımlandığını aynı zamanda müktesep hakların gözetildiğini belirtmiştir.
• Simgesel yapılardan Taş Mektep ve Troçki Evinin kültürel tesis alanı; Rum Yetimhanesinin eğitim alanı olarak önerildiğini aktarmıştır.
• Afete yönelik toplanma alanlarına ilave alanlar önerildiğini; aynı zamanda afete dayanıksız yapıların ruhsatla kazanılmış imar haklarının korunmasına yönelik plan notu eklendiğini ifade etmiştir.
• Ada içindeki tüm yolların yaya öncelikli olduğunun vurgulandığını; tüm en kesitlerin hemzemin olmasının önerildiğini (herhangi bir yükselti, kaldırım vs. olmadan) belirtmiştir.
• Orman içi yolların tamamının ve doğal sit alanı içindeki yolların genelinin 6 metre olarak belirlendiğini; bunların zaten mevcut durumda 6 metre genişliğindeki yollar olduğunu, genişletme yapılmadığını, yeni yol açılmadığını, mevcutların korunduğunu belirtmiştir.
• Kentsel yerleşim alanı içindeyse mevcutta 8 metre olan yolların gösterildiğini ifade etmiştir.
• Bisiklet ve toplu ulaşım güzergâhları için ilgili birimlerle çalışıldığını aktarmıştır.
• İhtiyaçlar değerlendirerek yeni teknik altyapı alanları önerildiğini; katı atık dönüşümü ve ayrıştırma için her adada alanlar ayrıldığını; Büyükada’da küçük ölçekli bir arıtma tesisi önerildiğini ifade etmiştir.
• Ana iskeleler ve çıkarma iskeleleri dışındaki iskelelere yer verilmediğini, iskelelerin birleştirilmesi üzerine bir çalışmaları olduğunu (Büyükada hariç), strateji belgesi ve nazım imar planın onaylanmasına kadarki süreçte bu çalışmayı bitirmeyi hedeflediklerini aktarmıştır.
• Büyükada kapasite nüfusunun yaklaşık 24 bin kişi olarak hesaplandığını, bu hesabın mevcut özel mülkiyetteki konut alanları, boş parseller ve verilen yoğunluk, kat, emsal değerleri üzerinden hesaplandığını ifade etmiştir.
• Yeni sağlık alanları, kültürel tesis, sosyal tesis, spor ve park alanları, belediye hizmet alanları (aynı zamanda kültürel ve sosyal tesis olarak kullanmak mümkün) önerildiğini belirtmiştir.
• Yapılaşmaya yönelik olarak; tescilli yapılar haricinde konut, konut + ticaret, turizm gibi alanlarda hem eski plan kararları hem de mahkemenin verdiği kararlar çerçevesinde yüksekliğin 2 katla sınırlandırıldığını, aynı zamanda ruhsatla kazanılmış hakların korunduğunu dile getirmiştir.
• Mevcut dokunun bozulmaması için, ifraz ve tevhide izin verilmeyecek şekilde plan notu geliştirildiğini; sadece kamu kullanımı için koruma kurulunca uygun görülürse müsaade edileceğini belirtmiştir.
• Halkın kıyılardan aynı derecede yararlanabilmesi, sosyal eşitliğinin sağlanabilmesi için plaj alanlarında işletmelerin kullanabileceği alanın sınırlandığını; doğal sit alanlarında derecesine göre %10-%30; kentsel sit alanlarında ise %50 oranı ile sınırlandırıldığını ifade etmiştir.
• Tüm uygulamaların “Ekolojik Kentsel Tasarım Rehberi” ne göre yapılması zorunluluğunun getirildiğini; kamu ya da özel sektör eliyle gerçekleştirilecek tüm imar uygulamaları ve projelerde bu rehberin esas alınacağını söylemiştir.
• Ticari üretim için kentsel tarım alanlarının; her mahalle için bir bostan önerildiğini aktarmıştır.
• Mevcut otel ve pansiyonların varlıklarını devam ettirmesine, yenilerinin yalnızca konut+ticaret alanı içerisinde yapılmasına yönelik plan notu geliştirildiğini belirtmiş, bunun dışındaki alanlarda yeni otel/pansiyon yapılmamasının öngörüldüğünü ifade etmiştir. Konut + ticaret alanının eski plana nazaran küçük bir miktar genişletildiğini aktarmıştı
• Katılımcıların değerlendirmelerini, eleştiri ve sorularını beklediklerini; plan çalışmasının hala taslak olduğunu, gelen yorumlarla nihai haline getirileceğini belirtmiştir.

Korhan Gümüş:

• Strateji Belgesinin temel sorunun aktörler arası ilişkileri düzenlemek olduğunu; katılımın meselenin özünü oluşturduğunu ifade etmiştir.
• İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra değişen planlama paradigmalarıyla; katılım konusunun ve yaratıcı faaliyetlerin birlikte ele alınmaya başladığını belirtmiştir. Katılımın, insanların yalnızca fikir beyan ettikleri bir süreç olmadığını; bu konuda hukuki yöntemler bulunduğunu ve bunların anayasal bir gündem oluşturduğunu ifade etmiştir.
• Bilginin ihale ile elde edilemeyeceğini; bilgi üretimi için bağımsız kurumların ayrı mekanizmalarla planlama süreçlerine katılmasının söz konusu olduğunu belirtmiştir.
• Yassıada da olduğu gibi burada da ekolojinin önemli olduğunun vurgulandığını ancak hafıza mekânı olarak belirlenen bir alan olmadığını belirtmiştir.
• Bir yanda tepeden inmeci bir planlama metodunun, öbür yanda gelişmenin imar yoluyla gerçekleşeceğine inanan popülist yaklaşımın neoliberal simbiyotik ilişki kurduğunu ifade etmiştir.
• Ada Enstitüsünden başlanarak katılım sürecinin gerçekleştirilmesi gerektiğini belirtmiş; Enstitüde yönetimin nasıl olacağını; hakem kurulu ya da yönlendirici bir organ mı oluşturulacağını sormuştur.
• Strateji Belgesinde içeriğin değil halkın katılımının nasıl gerçekleşeceğini konuşmanın daha öncelikli olduğunu belirtmiş; kamusal nitelik taşıyan, hukuki yöntemlerle katılımın nasıl gerçekleşeceğini, bağımsız kurumların nasıl dahil olacağını sormuştur?
• Plan tamamlandıktan sonra Türkiye’nin imzacısı olduğu Avrupa Birliği müktesebatı çerçevesinde katılımın uygulanması gerektiğini, böyle devam ederse hukuki yolları araştıracaklarını söylemiştir.

Cansal Hiçyılmaz:

• KUDEB’in adada bir ofisinin olmasının kaçak yapıların önlenmesinde fayda sağlayacağını ifade etmiştir.
• Yapılarının dış cephe boyasını değiştirmek, tadilat yapmak isteyen kimselerin işlerinin zorlaştırıldığını, bunlarda kolaylık sağlanmasını istediğini dile getirmiştir.
• Elektrikli otobüs ve taksilere kavuştukları için memnun olduklarını, son zamanlarda faytonların durumunun ve faytoncularla ada halkı arasındaki ilişkinin iyi olmadığını ifade etmiştir. Kış mevsiminde elektrikli otobüs ve taksi sayısının yeterli olmadığını ifade etmiş, yaz mevsiminde bununla ilgili önlem alınmasını talep etmiştir.
• Yaya ve bisiklet yolu düzenlemelerinin öncesinde iyice düşünülerek uygulamaya geçilmesi gerektiğini, böylelikle sürekli değişiklikler yapılmamasının önüne geçilebileceğini dile getirmiştir.
• Deniz salyası (müsilaj) konusunda İBB’nin bir çalışması olup olmadığını sormuştur.

Betül Tanbay:

• Büyükada ve diğer adalarda çok sayıda iskele yapıldığını, plancıların haklı olarak bunların sayısını azaltmak ve bir iskele düzeni getirmek istediklerini ifade etmiştir.
• Sedef Adası 1/5000 ölçekli nazım imar planında Şehir Hatları vapur iskelesinin gösterilmediğini belirtmiş, düzeltilmesini talep etmiştir.

İskender Özturanlı:

• Adalara daha hızlı ve daha kolay ulaşım için yolların tekrar değerlendirilmesi gerektiğini ifade etmiştir.
• Özellikle pandemi sonrasında Adalar, Çanakkale, Ege kasabaları gibi yerlere yoğun yerleşim talebi olduğunu o yüzden 24 bin nüfusun gerçekçi olmayabileceğini belirtmiş; tekrar değerlendirilmesini önermiştir.
• Plajlarda, tesislerin kullanılacağı alanlara kısıtlama getirilmesine ilişkin olarak; (kentsel sitte %50, doğal sit alanlarında %30 olacak şekilde) esas problemin tesislerin kullanacağı alanın büyüklüğünden ziyade işletmecilerin halkın kıyıyı kullanmasına müsaade etmemeleri olduğunu; bununla ilgili daha net bir ifade kullanılması gerektiğini dile getirmiştir.
• Büyükada’da iskeleler konusunda yalınlaştırma yapılması gerektiğini ifade etmiştir.
• 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planında kamusal olarak belirlenen alanların, merkezi otorite tarafından nasıl kullanılacağını, buna ilişkin önlem alınması gerektiğini belirtmiştir.

Sibel Dündar Doğan- İBB Şehir Planlama Müdürlüğü Katılım Koordinatörlüğü:

Sohbet kısmına yazılan yorumları aktarmıştır;

• Zeynep Alpar: Orman içi asfalt yolların 6 metre olması hususunda; bazılarının mevcutta 6 metre olduğunu ancak hepsini bu genişliğe getirmenin ormana zarar vereceğini, Orman Bakanlığından yetkililere danıştıklarını ve itiraz edeceklerini belirtmiş.
• Korhan Gümüş: Strateji Belgesiyle ilgili konuşmak istediğini belirtmiş.

Bu toplantının daha çok nazım imar planı üzerine konuşmak için düzenlendiğini arzu ederlerse sonrasında Strateji Belgesiyle ilgili başka bir toplantı yapabileceklerini; Ada Enstitüsüyle ilgili olarak model biraz geliştirildikten sonra, çalışma prensipleriyle ilgili başka bir toplantı düzenlenebileceğini ifade etmiştir.

Sohbet kısmına yazılan yorumları aktarmıştır;

• Zeynep Alpar: Nazım imar planına/ strateji belgesine yerleşim yerleri dışına ulaşım aracı giremez diye bir ilke eklenebilir mi diye sormuştur.
• Korhan Gümüş: Kıyı yönetim planı nasıl hazırlanacak diye sormuştur.

Fatih Doğan-İBB Şehir Planlama Müdürü

• Ada Enstitüsü modeli geliştirilirken katılımcı bir süreç izleneceğini belirtmiştir.
• Orman içi yolların 6 metre olması ifadesinin yanlış anlaşılmaya sebebiyet verdiğini, bunların zaten mevcut durumda da 6 metre genişliğindeki yollar olduğunu; ormanın kendi araçları, bakım vb. için kullanılan yollardan bahsedilmediğini ifade etmiştir.
• Bisiklet ve yaya yolu düzenlemelerinin devam ettiğini aktarmıştır.
• Deniz salyası konusunun planlama uzmanlığına girmediğini, İBB’nin diğer birimlerinin buna ilişkin bir çalışması varsa aktarılacağını söylemiştir.
• Sedef Adası nazım imar planının kontrol edileceğini, iskele gösterimiyle ilgili hatalı bir işaretleme yapılmış olabileceğini belirtmiştir.
• 24 bin nüfusa ilişkin olarak; halihazırda yapılaşmış alandaki yoğunlukların, aynı şekilde boş parsellerde de gerçekleşmesi durumunda beklenen nüfus olarak hesaplandığını belirtmiştir. Ancak parsel ne kadar büyük olursa yapılaşmanın da o kadar artmadığını, buna ilişkin kısıtlama getirdiklerini ifade etmiştir. Yeni alanlar üzerinden hesaplanmadığını, yerleşik doku içerisindeki parsellerin yapılaşmasıyla oluşacak doygun nüfus olarak tanımlanabileceğini söylemiştir.
• Adalardaki bireysel iskelelerin zaten kanuna aykırı olduğunu; bunların yıkımı ve uygun alanlarda böyle bir hizmetin verilmesi yönünde ilerleyen dönemde çalışmalar yapılacağını aktarmıştır.
• İDO ve Mavi Marmara iskeleleriyle ilgili olarak; hedeflerinin yolcu iskelelerini tekleştirmek olduğunu; Büyükada’da yolcu yoğunluğundan dolayı iki iskele olabileceğini ancak diğer adalarda tek iskele olmasını amaçladıklarını belirtmiştir.
• İDO iskelesinin 2011 yılından başlayarak 30 senelik tahsis durumu olduğunu; buranın kullanımıyla ilgili görüşmeler yapılacağını ancak şu anda burada iskele kullanımının söz konusu olmadığını belirtmiştir.
• Kamu alanlarının kullanımına ilişkin endişeleri anladıklarını ancak koruma amaçlı nazım imar planı ve uygulama imar planı yürürlüğe girdikten sonra; tüm uygulamaların “Ekolojik Kentsel Tasarım Rehberi”ne göre yapılacağını ve hepsinin bu rehber üzerinden onaylanacağını o yüzden endişeye mahal olmadığını söylemiştir.
• Yerleşim yeri dışına araç sokulmaması önerisinin gerçekleştirilmesinin çok mümkün görünmediğini belirtmiştir. Toplu ulaşım ifadesinin insanlarda anakaradaki büyük otobüsleri çağrıştırdığını ancak adalardaki ulaşım ölçeğinin farklı olduğunu, buna kamu ulaşımı denebileceğini belirtmiş; ilgili birimlerle çalışmaların devam ettiğini aktarmıştır.

Miray Özkan- İBB Şehir Planlama Müdürlüğü Katılım Koordinatörü:

• Strateji Belgesinde strateji ve eylemlerin; mümkün olduğunca adayı anlamak, adanın sorunlarının adalılardan duymak ve neler yapılabileceğini ortaya koymak amacıyla geniş toplantılar yapılarak belirlendiğini aktarmıştır.
• Eylem planında bazı paydaşların belirlendiğini; bunun yetkili kurumlara ve birimlere göre yapıldığını; ayrıca adada belli konularla ilgilenen sivil toplum kuruluşları olduğunu, ada dışından, İstanbul ve yurtdışından da ilgilenebilecek STK’ların bulunduğunu ancak şu an isim belirleme imkanları olmadığı ve süreçte bir tartışma yürütülmediği için ilgili STK’lar olarak belirtildiğini aktarmıştır.
• Ada Enstitüsü ve Adalar Koordinatörlüğünün gelişme sürecinde sivil toplumla ilişkilerin nasıl olacağına, nasıl bir çalışma düzeni, birlikte iş birliği düzeni olacağına dair bir model geliştirmeyi ve toplantı yapmayı da planladıklarını ifade etmiştir.
• Strateji Belgesi 2. Taslakla ilgili değerlendirmelerin alındığını aktarmıştır.
• Katılım sürecinin nasıl yürütüleceğine dair adalarda bir değerlendirme yapılması, bunun kabul görüp görülmediğinin tartışılması gerektiğini; bir takım model önerileri üzerinde çalıştıklarını, bunları tartışmaya açıp katılımcılarla izleme, değerlendirme ve eylem planlarını yürütme sürecine yönelik çalışmalar yapılacağını ifade etmiştir.

Zekiye Kürkçü:

• Adalar Belediyesi ve İBB’nin yasa dışı yollarla motorlu araç kullanımını kabul ettiğini, koruma kurulu kararına aykırı davranıp yolları ulaşıma açtıklarını; Strateji Belgesi’nde adanın tüm yolların yaya öncelikli olduğunun belirtildiğini ancak bunun sözde olduğunu; söz ile uygulama arasında ciddi farklar olduğunu ifade etmiştir.
• Bir yandan ada yollarında geçirgenliği olan taş kaplama kullanılacak derken bir yandan orman alanının asfalt kaplandığını belirtmiştir.
• Orman yoluna toplu taşıma (adabüsler) konduğunu, adabüslerin tüm tur yolu güzergahının kullanabildiklerini, bununla neyin amaçlandığını sormuştur.
• Yerleşim yerine kadar gidebilmek için bireysel akülü araç kullanımı yaygınlaşmışsa başka bir çözüm yolunun düşünülmesi niye söz konusu olmadığını; konut alanlarının bittiği yere kadar taşıma yapıp, onun dışına yapmamanın neden mümkün olmadığını sormuştur.
• Korumacı, çevreci belediyecilik anlayışından bahsederken Adalar Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğünce önerilen jiletli tel uygulamasının yasaklanması teklifinin belediye meclisinde reddedildiğini söylemiştir.
• Koruma planında adalara yeniden at sokulmaması şeklinde bir cümleye yer verildiğini, bunun koruma planıyla ne ilgisi olduğunu; adadaki atların ölmesi, hastalık olması durumunda at nüfusu azalırsa ne olacağını sormuştur.
• Alınan kararların politik olduğunu belirtmiştir.

Sibel Dündar Doğan- İBB Şehir Planlama Müdürlüğü Katılım Koordinatörlüğü:

• Koruma amaçlı nazım imar planında böyle bir notun bulunmadığını, Strateji Belgesi eylemlerinden birinin açıklamasında yer aldığını aktarmış; atların üreme koşullarının tam olarak bilinemediğini, bu yeni bilgiyle maddenin tekrar değerlendirileceğini; son çalışmada buna göre bir revizyon yapılacağını belirtmiştir.

Emel Danismend:

• Koruma amaçlı nazım imar planı çerçevesinde; tescil niteliğinde olan ama tescil kararı olmadığı için bakım, onarım ve yaşatılma sürecinde tarihi tescilli yapılar gibi koruma şemsiyesi altında bulunmayan yapıların akıbetini sormuştur.
• 4-5 yıl önce alanda saha çalışması yapıldığını, sokak sokak gezilip tescillenecek yapıların envanterinin çıkarıldığını ancak bugüne kadar tescil edilmesi gereken yaklaşık 500 bina varken yalnızca 3-5 tanesinin tescillendiğini söylemiştir.
• Bunun getirdiği sorunlar için koruma amaçlı nazım planında bir yol izleneceğini sormuştur.

İzel Levi Coşkun:

• Büyükada’da yapılması planlanan su artıma tesisinde, buradaki suyun gri su olarak tekrar bahçe, park ya da ormanlarda mı kullanılacağını yoksa denize mi deşarj edileceğini sormuştur.

Derya Tolgay:

• Sadıkbey Plajında, 14 bin metrekarelik alanın, bütün kıyının betonla kaplandığını, kumun kazılarak binalar inşa edildiğini; buradaki panoda Adalar Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’nün, Darülaceze Başkanlığının ve Cevahir Holdingin logosunun bulunduğunu belirtmiştir.
• Koruma nazım imar planlarının hazırlanacağı duyurulduğundan beri, yaklaşık 2 yıldır, adalarda yasadışı faaliyetlerin (akülü araçlar, inşaat yapılması vb.) arttığını belirtmiştir.
• Adaların bütün yolların asfaltlanmış olduğunu, akan suların hepsinin eğimden dolayı orman toprağına kavuştuğunu belirtmiş; şimdi ise yolların tretuvarla kaplandığını asfaltla doğanın buluşacağı yerde bir set olduğunu; bu setin ada merkezine kadar gittiğini; ada merkezinde de sel, su baskını olduğu belirtmiştir. Daha öncesinde adada su baskını yaşanmadığını zaten çoğunluğu ormanlık alan olduğu için suyun emildiğini ifade etmiştir.
• Kıyıda yapılan ışıklandırma çalışmalarından memnuniyetsizliğini dile getirmiş, kıyı peyzajı eski haline geri döndürülecek mi diye sormuştur.
• Ada’da şu an devam eden yasa dışı faaliyetlerin engellenmediğini, planlama süreci tamamlandığında bu yapılar yasa dışıysa yıkılıp yıkılmayacağını sormuştur.

Haymi Behar:

• Yeni yerleşim alanlarının açıldığını, daha fazla yeni bina yapılması, yeni insanların yerleşmesine yönelik bir plan olduğunu; orman ve doğal vasfını kaybettiğini ifade etmiştir.
• Halihazırda adanın birçok yerinde itfaiye geçebilecek genişlikte yollar varken, yolların 6 metre olmasının doğal alandan kayıp olduğunu belirtmiştir.
• Mevcut binaların depreme karşı güçlendirilmesi, mevcut yeşil alanların korunması ve kıyı şeridinin düzenlenmesi gerektiğini; kıyıda bazı yerlerin sanayi alanı gibi olduğunu kum, inşaat malzemesi vb. geldiğini dile getirmiştir.
• Adanın doğal bitki örtüsü ve doğal yapısının bozulması yönünde bir endişe taşıdığını; adanın organize turizm alanı haline getirilmeye çalışıldığını, İstanbul’dan ziyaretçilerin gelmesinin teşvik edildiğini dile getirmiştir.
• Heybeliada ve Burgazada’daki ahırların yıkıldığını; adalarda atsızlaştırma politikasının güdüldüğünü, atların adaların doğal yapısının bir parçası olduklarını ve nesillerdir burada yaşadıklarını ifade etmiştir.
• Atların doğal alanlarında, ahırlarda yaşamaya devam etmesini ve at sahiplerinin (bir kısmı eski faytoncu-bir kısmı değil) adada atçılık yapabilmesinin desteklenmesi gerektiğini dile getirmiştir.
• Adalardaki at sayısının azaltılması yerine artırılması; insanlarla buluşmalarının sağlanması gerektiğini belirtmiş; Burgazada’da atların geceleri serbest dolaştığından, çocukların atlarla oynadığından bu kültürün korunması gerektiğinden bahsetmiştir.

Sibel Dündar Doğan- İBB Şehir Planlama Müdürlüğü Katılım Koordinatörlüğü:

Sohbet kısmına yazılan yorumları aktarmıştır;

• İzel Levi Coşkun: arıtma tesisinden bahsetmiş.
• Korhan Gümüş: biyolojik arıtmadan bahsedildiğini, bunun 40.000 m² dolgu alanı demek olduğunu yazmış.
• Mahmut Nüvit Doksatlı: Planlarda merkezin yayalaştırılmamış olduğunu anladığını, doğru olup olmadığını sormuş.
• Zeynep Alpar: Gürültüyle ilgili bir sınırlama var mı diye sormuş (özellikle plaj tesislerinde).

Fatih Doğan-İBB Şehir Planlama Müdürü:

• Atsızlaştırma politikası güdülmediğini aksine üç adada da mevcut ahırların olduğu yerlerde, büyükşehir belediyesine tahsisli alanlarda; belediye hizmet alanlarının atları yetiştirmek için korunduğunu aktarmıştır.
• Atlar artık ulaşım aracı olarak kullanılmayacağından sayılarında ister istemez bir azalma olduğunu, mevcut popülasyonun korunmasını hedeflediklerini; bu noktada bir kararın eklenip Strateji Belgesinde düzeltme yapılacağını belirtmiştir.
• Belediye hizmet alanlarında ve yapılacak projelerde atlı zabıtaların kullanılacağını; Büyükada’da yürütülen atlı yaşam projesinin daha küçük ölçeklisini Heybeliada ve Burgazada’da gerçekleştirmek istediklerini; çocukların ve yetişkinlerin atlarla olan ilişkisinin devamını sağlamayı amaçladıklarını dile getirmiştir.
• Adalarda tescilli olmayan modern mimari örnekleri bulunduğunu, bununla ilgili olarak ilerleyen dönemde bir envanter çalışması yapılacağını; Strateji Belgesinde eylem oluşturulduğunu aktarmıştır.
• Arıtma tesisinin mevcut durumda İSKİ terfi merkezi olarak kullanılan alanda olacağını, yeni bir yer ayrılmadığını; membran tipi küçük bir arıtma tesisi olacağını; dolgu yapılması gibi bir durum söz konusu olmadığını (40.000 m² dolgu alanı yorumuna cevaben); arıtılan suyun kullanılıp kullanamayacağına ilişkin teknik detaya hakim olmadığını belirtmiştir.
• Nazım imar planı hazırlıklarının başlamasıyla adada ruhsatsız faaliyetlerin arttığı yorumuna cevaben bunun “geçiş dönemi yapılaşma koşullarından” kaynaklanıyor olabileceği cevabını vermiş; bu kararın verilmesiyle koruma kurullarına çeşitli projeler gönderildiğini; Yörükali’deki projenin de bu şekilde olduğunu ancak Büyükşehir Belediyesinin söz konusu projeye kuruldayken itiraz ettiğini, temsilcileri tarafından şerh konduğunu aktarmıştır.
• Adalarda çeşitli imar faaliyetlerinin devam ettiğini, mevzuata uygun yapılan binaların yanı sıra kaçak yapıların da olduğunu, her konunun münferit değerlendirilmesi gerektiğini, hepsinin aynı anda değerlendirip çok yapılaşma var demenin bu noktada doğru olmayabileceğini belirtmiştir.
• Adaları gelecekte; Strateji Belgesi, Adalar Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı, Uygulama İmar planı ve Ekolojik Kentsel Tasarım Rehberi üzerinden yapılaşmış ve korunmuş olarak görmek istediklerini; ancak şu anda söz konusu belgelerin tamamlanmamış olduğunu bu nedenle mevcut durumda, diğer kurumların uygulamalarını alışageldikleri şekilde devam ettirdiklerini ifade etmiştir. Avan projesine uygun olarak yapılmayan yapılar varsa kimin yetki alanında olduğuna göre (İBB, İlçe Belediyesi, Kaymakamlık) işlem başlatılacağını aktarmıştır.
• Yeni binalardaki, boş parsellerdeki yapılaşmanın Ekolojik Kentsel Tasarım Rehberi’ne göre gerçekleştirileceğini bu nedenle endişeye mahal olmadığını söylemiştir.
• Planın yüksek oranda yapılaşma getirdiği yorumuna cevaben tam aksine toplam inşaat alanı ve yoğunluk ve katlarla beraber mevcudun altında bir yapılaşma önerildiğini belirtmiş; kentsel sit alanında dahi korumacı bir yaklaşım güdüldüğünü ifade etmiştir.
• Adalarda turizm faaliyetlerinin sınırlandırıldığını, merkez alan dışında yeni otel, pansiyonlara izin vermediklerini; yeni günübirlik turizm alanı açılmadığını; sadece Burgazada’da bir tane konaklamalı turizm önerildiğini onun dışında başka hiçbir alanda günübirlik turizm, konaklamalı turizm alanı önerilmediğini aktarmıştır. Eski planın iptal gerekçelerinden en önemlisinin doğal alanların rekreasyon alanı olarak kullanılması olduğunu; bu gerekçeyi dikkate alarak planda koruma yönünde kararlar oluşturulduğunu ifade etmiştir. Örnek olarak, hazineden Büyükşehir Belediyesine tahsisli at ahırlarındaki projede mevcut yapıları kullanarak hatta seyreltilerek bir proje çalışması yürütüldüğünü belirtmiştir. Doğal alanlara, kentsel sit alanlarına, kültürel varlıklara baskı yapacak, onları zarara uğratacak bir karar vermemeye çalıştıklarını dile getirmiştir.

Sibel Dündar Doğan- İBB Şehir Planlama Müdürlüğü Katılım Koordinatörlüğü:

Sohbet kısmına yazılan yorumları aktarmıştır;

• Korhan Gümüş: Strateji Belgesinde uygulama planlarının nasıl yapılması öngörülüyor, yine bir katılım modeli öneriliyor mu diye sormuş.
• Kadir Bayındır: Adalardaki itfaiye hariç araçların tümünün (ambulans, polis, resmi araç, kamyon, vb.) elektrikli olma zorunluluğu getirilemez mi diye sormuş.
• Derya Tolgay: Basit tadilat onarım izni alınarak inşaatlar yapılıyor; yasaları uygulamanızı istiyoruz diye belirtmiş.

Korhan Beyin sorusuna cevaben Strateji Belgesindeki genel ilkelerinden birinin katılım olduğunu, bu yüzden sadece Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı değil belgeyle önerilen tüm eylemlerin, projelerin ve uygulamaların katılımcı bir şekilde olmasını istediklerini ve önerdiklerini; İlçe Belediyesiyle de başından beri eşgüdümlü bir şekilde çalıştıklarını söylemiştir. Bundan sonraki 1/1000 ölçekli plan sürecinde yetkili kurum İlçe Belediyesi olduğu için onlara yöneltilmesi gereken bir soru olduğunu; İBB olarak bu konuda destekleyici ve teşvik edici olacaklarını belirtmiştir.

Funda Ataş-İBB Çevre Koruma Şube Müdürlüğü:

Zeynep Alpar’ın sorusuna cevaben; (plaj tesislerinde gece 12 ye kadar düğün, hafta sonu eğlence ve müzik sesi olduğu, her yere yayıldığı, bununla ilgili çalışma yapılıp yapılmadığı sorulmuştur)

• Büyükada özelinde yaklaşık 10 gün kadar süreyle online gürültü ölçümleri yapıldığını, bu ölçümlerde çevre kanunu çevresel gürültü yönetmeliğinde belirtilen 55-60 desibel limit değerlerin sağlandığını aktarmıştır.
• Yerleşim, park alanı, sağlık merkezi ve sağlık meydanında; elektrikli araçlar da gürültü kaynağı olarak alınarak ölçümler yapıldığını; mevcut değerlere bakıldığında önlem alınması gereken bir durum olmadığını belirtmiştir. Gürültü kaynaklarında bir değişiklik olması durumunda yeniden ölçüm yapılıp ona göre karar verilebileceğini ifade etmiştir.
• Eğlence yerlerinin veya otellerin, canlı müzik veya ses yükseltici cihazlarla düğün yapmaları veya bu tür aktiviteye izin vermelerinin yasa gereği mümkün olmadığını; Adalar Belediye Başkanlığının Çevre ve Şehircilik Bakanlığından almış olduğu bir denetim yetkisi olmadığı için Büyükşehir Belediyesinin şikayet durumunda ölçüm yapıp idari işlem başlattığını dile getirmiştir. Beyaz Masa üzerinden dört ada için de bugüne kadar herhangi bir şikayet gelmediğini; eğer şikayetlerini iletirlerse gerekli ölçümlerin yapılacağını; işletmelerin yasal olarak böyle bir hakkı bulunmadığını belirtmiştir.

Korhan Gümüş:

• Katı atık yönetimi, su yönetimi, kültürel mirasın envanteri, ekosistem yönetimi vb. süreçlerin katılıma açık olması; eşitlikçi, demokratik bir kamu yönetimi için yaratıcı faaliyetlerin erkten bağımsızlaşması; uzmanların, yaratıcı insanların, sanatçıları bilgi üretimine katılması gerektiğini dile getirmiştir.
• Tekelci bir yapıyla planlama yapılmaya çalışıldığını, neoliberal şehirleşmenin kentleri öldürdüğünü, aynısının adalar için de geçerli olduğunu; bu konuları Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine taşıyacaklarını belirtmiştir.
• Planlama modelinin güncellenmesi gerektiğini, şimdiki haliyle hiçbir sivil toplum kuruluşunun katılamayacağını; müktesebata, hukuki normlara uygun bir katılım istediğini ifade etmiştir.

Sibel Dündar Doğan- İBB Şehir Planlama Müdürlüğü Katılım Koordinatörlüğü:

Sohbet kısmına yazılan yorumları aktarmıştır;

• Nur Çakmak: Araba meydanı için yarışma açıldığını ancak oradaki mülk sahiplerinin kendi planlarını yaptıklarını; binaları kullanıma açtıklarını/açmaya devam ettiklerini belirtmiş; bu konuda ne düşünülüyor diye sormuş.
• Yasemin İnceoğlu: İletişim yönetiminin her zaman önemli olduğunu ifade etmiş; katılım konusundaki sorularımız yanıtlamak istenmiyor diye belirtmiş.

Fatih Doğan-İBB Şehir Planlama Müdürü:

• Elektrikli araç zorunluluğu getirilebilir mi sorusuna cevaben mümkün olduğunu, bunun değerlendirilebileceği yanıtı vermiştir.
• Uygulama nazım imar planı sürecindeki katılım konusuna ilişkin olarak; Korhan Beyin dünya örneklerinden bahsettiğini fakat ülkemizdeki mevzuata göre UİP üretme yetkisinin birincil olarak ilçe belediyesinde bulunduğunu dolayısıyla UİP katılım sürecinin nasıl olacağı sorusuna cevap vermenin uygun olmayacağını belirtmiştir.
• Strateji Belgesi ve nazım imar plan üretimi sürecindeki katılım konusunu da şu anki mevzuat, belediyenin yapısı, kadrosu açısından da değerlendirmek gerektiğini; dünya örneklerini birebir uygulayabilmeyi, onları yakalayabilmeyi istediklerini ancak bunun bütünlüklü bir yapı olduğunu; bir ülkenin planlama konusundaki katılım deneyiminin, tüm kurumlarının yapısıyla, sosyal ve ekonomik yapıyla doğrudan ilgili olduğunu ifade etmiştir. Tüm dünya örneklerini incelediklerini; sadece dışardan takip etmeyip aynı zamanda ilişki içinde olduklarını belirtmiştir.
• Nur Hanımın sorusuna cevaben; fayton meydanıyla ilgili yarışma sürecinin devam ettiğini; yapılan uygulamaların detayını bilmediğini (basit onarım ya da bireysel kullanım gibi) ayrıntı verilirse, daha açıklayıcı yanıt verebileceğini belirtmiştir.

Betül Tanbay:

• Adaların en önemli özelliğinin; müthiş bilgi birikimine sahip olması olduğunu; pilot bir bölge olarak değerlendirilebileceğini; burada Büyükşehir Belediyesinin katılımda, imar planında başarılı olmasının bir turnusol niteliği taşıyacağını; bu deneyimden öğrenilecek çok şey olduğunu ifade etmiştir.
• Ümitli olduğunu; Büyükşehir Belediyesinin diğer çalışmalarını da takip ettiğini; rantçıların, kolay turizmin, kolay tüketimin kazanmadığı bir yer olmasını beklediğini belirtmiştir.

Zeynep Alpar:

• Fayton Meydanının adalarda çok göz önünde bir yer olmasına rağmen (Adalar Belediyesi, Beyaz Masa vs. yakın) burada üzerinde ruhsat, izin hiçbir belge olmadan tadilatlar, değişiklikler yapıldığını; bu binaların fayton mafyası diye anılan kişilerce el değiştirdiğini dile getirmiştir.
• İzinsiz inşaat yapan, kaçak kat çıkan kişilere göz yumulduğunu belirtmiştir.
• Arıtma tesisiyle ilgili olarak; atıkları derin deniz deşarjla ya da arıtarak denize vermenin son derece yanlış ve yasak olduğunu; hiçbir belediyenin atık suyu denize deşarj edemeyeceğini; adaların arkasında deşarj noktaları bulunduğunu; bunların yasa dışı olduğunu ve denizi öldürdüğünü ifade etmiştir.
• Deniz salyası sorununun, Marmara genelinde bir sorun olduğunu; bununla Marmara’daki çeşitli gruplar olarak beraber ilgilenmeye çalıştıklarını, ortak açıklamalar yapmayı düşündüklerini (At Platformu olarak) ifade etmiştir. Deniz salyasının bir sebebinin doğrudan İBB ile ilgisi olmayan sanayi atıkları, diğer sebebinin ise 25 milyon insanın atığının Marmara’ya boşaltılması olduğunu söylemiştir.
• Atlara iyi bakılmadığı, hareket alanları olmadığı, yeterli teşkilat ve eleman olmadığı için atların öldüğünü, ancak belediyenin atlara çok iyi bakıldığıyla ilgili açıklamalar yaptığını dile getirmiştir.
• Büyükşehir Belediyesinin atlı hayatı destekleyecek adımlar attığını, bu durumdan memnun olduğunu; daha önceki toplantılarda söylediklerinin dikkate alındığına inandığını belirtmiştir.
• Atık su, gürültü, yapılaşma konularında kurallara uyulması için Büyükşehir Belediyesinin elinden geleni yapmasını, sorumlu olmadığı alanlarda; sorumlu kurumu (ilçe belediyesi, kaymakamlık vb.) belirtmesini talep etmiştir.

Özlem Yuzak:

• Lafta kalmayan katılımcılığın son derece önemli olduğunu belirtmiştir.
• Adalara şimdiye kadar hep İstanbul’un uzantısı olarak davranıldığını, öncelikle bu yaklaşımdan vazgeçilmesi gerektiğini; adalar özelinde örnek uygulamalar geliştirilmesi gerektiğini ifade etmiştir.
• Adaların bir sit alanı olduğunu ve bu özelliğinden sürekli çıkarılmaya çalışıldığını ifade etmiş; dünyada benzeri olmayan devasa bir metropolün yanında kendi özerkliğini, özelliğini koruyarak süregelen, sürdürülebilir bir yapı olmasını sağlamak hepimizin görevi diye belirtmiştir.
• Adalarda neredeyse yaya yolu kalmadığını; faytonların kaldırıldığını ancak kiralık bisiklet, akülü araç furyasının devam ettiğini; kiralık bisikletlerin sınırlandırılması gerektiğini; her yıl ölümcül kazaların olduğunu; bunların kayıtlara bile doğru düzgün geçmediğini belirtmiştir.
• Günübirlik ziyaretçi konusunda özellikle tatil günleri için sınırlandırılma getirilmesi gerektiğini dile getirmiştir.
• Adalarda denize girilecek alanın çok kısıtlı olduğunu ve özel plajların yer aldığını belirtmiş; adalılara özel bir uygulama için çalışma olup olmadığını sormuştur.

Furkan Doğan-İBB Ulaşım Planlama Müdürlüğü Bisiklet Şefliği:

• Bisiklet kiralama sistemine yönelik bir yönerge hazırlıkları olduğunu; 2017 yılında alınmış UKOME kararı neticesinde yayalaştırılmış bölgelerde bisiklet kiralaması yapılmamasına yönelik bir madde eklediklerini aktarmıştır.
• Yayalaştırılmış bölgelerin ilk etapta büyükşehir ya da ilçe belediyesi zabıtaları tarafından denetleneceğini; sonrasında ise mobil uygulamayla kontrol yapılacağını ifade etmiştir.
• Yayalaştırılmış bölgede kiralama hizmeti verildiğinin tespit edilmesi durumunda, bir takım yaptırımlar uygulanmasını öngören bir yönerge hazırlığında olduklarını belirtmiştir.

Kadir Bayındır:

• Herkesin düşüncesini açıklayabileceği bir ortam olmasından memnun olduğunu belirtmiştir.
• Akülü araçların tehlikeli hale geldiğini; eskiden sadece rahatsızlığı olanların raporla bu elektrikli araçları aldıklarını; şimdiyse herkesin kullandığını ve Büyükada’da İstanbul araba trafiği gibi elektrikli araç trafiği olduğunu ifade etmiştir.
• Kiralık bisiklet konusuna katıldığını; rahatsız edici bulduğunu dile getirmiştir.
• Resmi araçlar, ambulans bile elektrikli olabiliyorken adalarda benzinli, mazotlu olmaması imkânsız mı diye sormuştur.
• İskeleye yakın özel bir bisiklet park yerleri yapılıp yapılamayacağını sormuş; mevcut park alanlarının küçük ve parçalı olduğunu belirtmiştir.

Sibel Dündar Doğan- İBB Şehir Planlama Müdürlüğü Katılım Koordinatörlüğü:

• Şehir Planlama Müdürlüğü Adalar KANİP sayfasından toplantı bilgilerinin paylaşılacağını duyurmuştur.
• İBB Adalar Koordinatörlüğü Büyükada’da Begüm Aykan’ın görevli olduğunu, başka soruları olursa buraya başvurabileceklerini, ziyaret edip detaylı görüşebileceklerini aktarmıştır.

Sohbet kısmına yazılan yorumları aktarmıştır;

Zekiye Kürkçü: İBB Adalar Koordinatörlüğü aracılığıyla açık alan toplantısı yapılabilir mi diye sormuştur.

Toplantının amacına göre organizasyon yapılıp toplantı gerçekleştirilebileceği cevabını vermiştir.

Fatih Doğan-İBB Şehir Planlama Müdürü:

• Fayton meydanı ve diğer alanlardaki yasadışı uygulamaları, Büyükşehir Belediyesine aktardıklarında bunların ihbar olarak kabul edileceğini; Adalar Koordinatörlüğü ya da Beyaz Masa üzerinden başvurabileceklerini; ilgili birimlerin harekete geçirileceğini ifade etmiştir.
• Atık su ile ilgili; arıtıldıktan sonra yapılan derin deşarj; sadece adalar için değil İstanbul’un atık yönetimi açısından da ileri biyolojik arıtma üzerinde de yatırımların devam ettiğini ancak kısa zamanda gerçekleştirilebilecek projeler olmadığını; bilindiği üzere büyükşehir belediyesinin finansal problemleri de olduğunu ancak zaman içerisinde tüm atıkların arıtılarak bertaraf edilmesini hedeflediklerini; çalışmaların sürdüğünü aktarmıştır.
• İskeleye yakın bisiklet park alanı talebine cevaben; bisikletlerle ilgili ayrı çalışma yürütüldüğünü; aynı zamanda akülü araçlarla ilgili de Kaymakamlıkla birlikte yapılan bir çalışma olduğunu, yakın zamanda tamamlamayı hedeflediklerini ve böylelikle akülü araçlarla ilgili problemin adalar gündemimizden çıkacağını ifade etmiştir.
• Adalar Koordinatörlüğü aracılığıyla bir toplantı yapılabilir mi sorusuna cevaben; yapılabileceğini zaten pandemi koşulları olmasaydı bütün toplantıların yüz yüze planlandığını; pandemi koşulları el verirse Adalar’da Strateji Belgesinin nihai hali üzerinden konuşulacağı bir toplantı yapmak istediklerini belirtmiştir.
• Adaların pek çok konusu olduğunu, farklı fikir ve düşünceler bulunduğunu; iki sene önce nazım imar plan sürecine başlarken bunları göz önüne aldıklarını, Adalar’ı daha iyi bir geleceğe taşımak açısından nazım imar planın yeterli olmayacağını öngörerek bir strateji belgesi çalışmasına başladıklarını söylemiştir.
• Adayı daha iyi koruyan bir Strateji Belgesi ve koruma amaçlı nazım imar planı olmasını hedeflediklerini ifade etmiştir.
• Planın Haziran ayında İBB meclisine iletileceğini, sonrasında Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü ve Mekansal Planlama Genel Müdürlüğüne (kıyı alanları açısından) aktarılacağını; dolayısıyla planın üçe ayrılarak onaylanacağını belirtmiştir.
• Geribildirimlerle şekillenen planlama çalışmalarının nihai hali için internet sitesi üzerinden bir bilgilendirme yapılacağını söylemiştir.