İSTANBUL SENİN, BEYOĞLU SENİN

Beyoğlu Strateji Planı ile ilgili Beyoğlu’nun kültür-sanatı üzerine çalışan araştırmacılarla 08.07.2021 tarihinde toplantı yapılmıştır. İBB Şehir Planlama Müdürlüğü tarafından kültür-sanat üzerine çalışan ve çeşitli yayınları bulanan araştırmacılara katılımcı planlama süreci hakkında bilgilendirme yapılmış, katılımcıların mevcut çalışmaları, sürece ilişkin görüş ve önerileri alınmıştır.

Toplantıda konuşulan ana konular;

• Kültür ve sanatın daha çok turisti çekmek için cezbedici bir unsur olarak düşüldüğü ancak Beyoğlu’na ruh veren küçük ölçekli esnaf, eğlence yerleri, kültür ve sanat mekânlarının giderek kapandıklarının görüldüğü,
• Beyoğlu Kültür Yolu projesinin yıkımlar üzerinden ilerlediği ve Beyoğlu’nun kültürel kimliğini tamamen değiştirecek, ideolojik-kültürel bir program olduğu,
• Beyoğlu’nun yüzyılı aşkın bir sürenin kültürel birikimi ile bugüne gelebilmiş kendine özgü, özgün ve tarihi bir yer olduğunu ve bunun korunması gerekliliği,
• Beyoğlu’nun önemli bir kentsel mücadele tarihine sahip olduğu ve hafıza mekanlarının görünürlüğünün sağlanmasının önemli olduğu,
• Kültür sanat girişimlerine kendilerine mekan yaratacak bir fırsatı verme açısından strateji planının önemi olduğu,
• Kadıköy’ün de artık kültür-sanatta Beyoğlu ile birlikte önemli bir aktör haline geldiği,
• Yukarıdan gelen dönüşüm projelerinin büyük yaralar/izler bıraktığı,
• Kadıköy ve Beyoğlu’na hapsolmuş kültür odağının İstanbul’daki diğer 39 ilçe ve çeperle nasıl ilişkiler kurabileceğini ve kültürel zenginliğin Beyoğlu’nu nasıl besleyip Beyoğlu’ndan nasıl beslenebileceğinin daha fazla düşünülmesi gerektiği,
• Kültür-sanat mekânlarının sadece kent merkezlerinde değil tüm kente yayılması gerektiğini ve “boş vakit” kelimesinin önemli olduğu,
• Beyoğlu özelinde çok fazla katman olduğunu, geçmişinin ve uzun hikâyelerinin olduğu,
• Taksim Meydanının hep bir “pazarlık ve çatışma alanı” olduğu ve bu özelliğin meydanın kimliğini oluşturduğu,
• Son dönemlerde kent belleğinin yok olduğunu ve kaba müdahalelerin gerçekleştirildiğini ancak bu sürecin herkesin sahip çıkması ile üstesinden gelinebileceği,
• Beyoğlu’nun insanlara hitap etme kapasitesinin küçüldüğü ve bölgede yer alan faaliyet alanlarının ve seçeneklerin daraltılmaması gerektiği,
• Bölgenin aslında bir “Müzakere Alanı” olduğunu, yaşayanların, yatırımcıların, belediye ve devletin müzakeresinin sonucunda şekillendiği,
• Beyoğlu’nda aidiyet ve sahip çıkma gibi kavramların zayıfladığını, yalnızca kafelerin değil yaşanmışlık alanlarının tutulması gerektiği,
• Beyoğlu’nun tarihsel sürecine bakıldığında, bölgede sermayeyi dışlamanın mümkün olmadığı ancak günümüzde asıl sorunun yatırımların tepeden inmeci bir yaklaşımla ve belli sermaye gruplarının himayesinde olduğu için yaşandığı,
• Beyoğlu’nun tekil ve özgün bir yer olduğunu ve bu bölgede zincirleşmenin önüne geçilebilecek bireysel inisiyatiflerin bağımsız mekânların var olabileceği bir yere dönüşüp dönüşmeyeceği,
• Beyoğlu sinema yapılarının yok olma sürecine baktığımız zaman özgürleştirmeye dair politik müdahalelerin kültür ortamının oluşumunu desteklediği ancak tepeden gelen sert müdahaleler ile plan projeler yapıldığı zaman orada kopmalar gerçekleştiği,
• Kentsel hafızadaki bu kopuklukların çözülmesi için planların daha insan ölçeğinde ele alınması ve insanların öncelikle toplumsal bağlarının güçlendirilmesi gerektiği olmuştur.

Toplantının ayrıntılı raporuna buradan ulaşabilirsiniz.

Toplantıda önerilen dokümanlar:

• Emek Sineması belgeseli
• Hafıza Merkezi’nin “Hatırlayan Şehir: Taksim’den Sultanahmet’e Mekan ve Hafıza” haritası ve kitabı

Toplantıya davet edilen araştırmacıların çalışmaları:

Asu AKSOY- Changıng Urban Cultural Governance In İstanbul: The Beyoğlu Plan

Selcen COŞKUN- Miras Koruma Yoluyla Kentlilik Bilincini Güçlendirmek ve Kaçırılmış Bir Fırsat Olarak Emek Sineması

Büşra YALÇIN- Kamusal Sanatın Mekansal ve Toplumsal Yorumunun Beyoğlu Örneği Üzerinden İncelenmesi

Enis KÖSTEPEN- On Yılın Ardından Emek Sineması Mücadelesi

Feza KÜRKÇÜOĞLU- İstanbul Kültür Sarayı’ndan AKM’ye

Hatice Kübra Altun TAŞDEMİR- Beyoğlu’ndaki Sinema Mekânlarının Toplum ve Mimarlık İlişkilerinde Metalaşma Bağlamında Dönüşümü: Majik Sineması

Lorans Tanatar BARUH- 1870 Yangınından Sonra Beyoğlu’nda İki Bina Yatırımı ve Bir Sokak

Nilay ÖZLÜ- Dönüşen Beyoğlu Üzerine Notlar: Cercle d’Orient ve Emek Sineması Örneği

Özlem ATALAY- Perceptions of the Renewal and Reuse of Historic Buildings in the Beyoğlu District of Istanbul: A Case Study of the Demirören Shopping Center and Movie Theaters

Pınar HADIMLI- Eğlence Hayatımızın Değişimi ve Mekan Üzerindeki Etkileri (Beyoğlu Örneği)

Seda Kula SAY- Serkldoryan-Emek Bloğundan Grand Pera’ya: Kazanılanlar-Kaybedilenler

Yaşar ADANALI (MAD)- Beyoğlu Yıkılmadım Ayaktayım Haritası

Beyoğlu ile ilgili yazılmış kitap ve tezlere; çekilmiş film ve dizilere internet sitemizin Beyoğlu Arşivi bölümü üzerinden ulaşabilirsiniz.